Các bạn sinh viên thường gặp khó khăn trong việc viết Literature Review bởi không hứng thú với chủ đề được giao. Vậy bạn đã biết Literature Review là gì hay chưa? Cùng Khoa Quốc Tế tìm hiểu rõ hơn và học cách viết Literature Review đơn giản nhưng vẫn đem lại hiệu quả cao nhất.
Nội dung
Literature Review là gì?
Literature Review là xác định, tổng hợp và đánh giá những nghiên cứu khoa học xoay quanh một vấn đề hoặc câu hỏi nghiên cứu cụ thể. Bao gồm các phân tích phản biện về mối quan hệ giữa những kết quả nghiên cứu khác nhau, và liên hệ các kết quả đó với nghiên cứu của bạn.
Literature review có thể thể hiện dưới dạng một bài nghiên cứu độc lập. Với phần mở đầu của một bài báo khoa học hoặc là một chương có trong luận văn/luận án cung cấp khung lý thuyết/cơ sở lý luận cho một nghiên cứu.
Mục đích của Literature Review
Viết Literature Review không chỉ giúp cho các bạn sinh viên thể hiện hiểu biết của bản thân trong lĩnh vực nghiên cứu mà nó còn đóng vai trò quan trọng như:
- Phân tích và tìm ra các câu hỏi nghiên cứu mới
- Liên hệ lý thuyết với thực tiễn, cung cấp những khái niệm cơ bản
- Tăng hiểu biết về các phương pháp tiếp cận khác nhau đã được áp dụng cho vấn đề nghiên cứu
- Tránh những phương pháp nghiên cứu và tiếp cận kém hiệu quả
- Đề ra kiến nghị và định hướng nghiên cứu cho tương lai
- Chỉ ra bằng chứng, những vấn đề mâu thuẫn với nhau
Phân loại Literature Review
Có 2 nghiên cứu lý thuyết là thuyết minh (narrative) và hệ thống (systematic). Một bài nghiên cứu thuyết minh có thể là nền tảng cho nghiên cứu hệ thống hoặc ngược lại.
Nghiên cứu lý thuyết thuyết minh – narrative literature review
- Đưa ra những phân tích, tổng hợp một cách tường tận và thấu đáo nhất
- Không theo một quy trình rõ ràng, cụ thể nào cả
- Những nghiên cứu được chọn để phân tích là nghiên cứu yểm trợ những đề xuất của tác giả (nhưng vẫn mang tính chất khách quan, cân bằng)
- Có thể đánh giá chất lượng và điểm mạnh của từng nghiên cứu khác nhau một cách định tính
- Khi thiếu dữ kiện, tác giả có thể đưa ra những đề xuất dựa trên ý kiến và kinh nghiệm của bản thân – và độ thuyết phục của những đề xuất cá nhân này tùy thuộc vào độ mạnh của những dữ kiện cơ sở mà tác giả sử dụng trong bài (underlying evidence)
Nghiên cứu lý thuyết hệ thống – systematic literature review
- Sử dụng những bằng chứng từ nghiên cứu thực nghiệm
- Có quy trình rõ ràng
- Có tiêu chí chọn lựa và loại trừ cụ thể
- Dữ kiện từ từng nghiên cứu riêng lẻ có thể được tổng hợp lại và tạo thành một nghiên cứu phân tích tổng hợp
- Thường gồm những nghiên cứu định lượng
- Khi thiếu dữ kiện, tác giả đề xuất hướng nghiên cứu trong tương lai để bổ khuyết cho khoảng trống nghiên cứu
Hướng dẫn cách viết Literature Review đơn giản, hiệu quả nhất
Xác định vấn đề, phạm vi mà bạn muốn nghiên cứu (Scoping)
Ở bước đầu tiên, chúng ta cần xác định xem literature review mình viết sẽ trả lời các câu hỏi nào. Bạn cũng cần đưa ra những tiêu chí để lựa chọn bài báo khoa học để đưa vào phần literature review và loại bỏ các bài báo (articles) ít liên quan. Để lọc được những bài chất lượng, bạn nên tập trung đọc phần tóm lược, giới thiệu và phần kết luận.
Bạn cần chú ý rằng câu hỏi cho phần literature review và câu hỏi nghiên cứu luận văn là hoàn toàn khác nhau. Chẳng hạn, câu hỏi ở phần literature review là “Nghiên cứu trước đây kết luận các yếu tố nào ảnh hưởng đến cấu trúc vốn của doanh nghiệp?”.
Còn câu hỏi chính của luận văn nên là “Đối với các công ty dược tại Anh, hiện tại các yếu tố này còn quan trọng đối với cấu trúc vốn hay không?”
Vì vậy, khi làm literature review chỉ giúp các bạn tìm thấy một phần đáp án cho bài luận văn, dựa trên nghiên cứu thứ cấp (secondary research). Còn để trả lời toàn bộ câu hỏi của bài thì bạn cần phải thực hiện thêm nghiên cứu sơ cấp (primary research).
Những tiêu chí để lựa chọn bài báo khoa học, gồm:
- Những bài báo được viết bằng tiếng Anh, đã được đăng trên những tạp chí khoa học nổi tiếng.
- Các bài báo cần phải sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng là phương pháp chính.
- Những bài báo phải được công bố trong khoảng thời gian 5 năm trở lại đây. Tuy nhiên cũng có một số bài báo cũ hơn nhưng tạo nền tảng quan trọng cho nghiên cứu thì vẫn cần phải nhắc tới.
- Dữ liệu dùng của các bài nghiên cứu không được trùng lặp.
- Bài báo phải công bố những dữ liệu định lượng như trung bình mẫu và phương sai mẫu. Hoặc bài báo cần phải công khai những dữ liệu thô đủ để tính toán trung bình mẫu và phương sai mẫu
Lên kế hoạch (Planning)
Trong bước này, các bạn cần chia nhỏ câu hỏi nghiên cứu thành các khái niệm riêng lẻ về chủ đề đã chọn. Các anchor articles là những bài nghiên cứu tiêu biểu trong lĩnh vực bạn đang quan tâm. Khi đó, bạn có thể xem phần “References” để định vị ra những articles tiếp theo cần phải đọc.
Có 3 cách giúp các bạn thực hiện điều này:
- Thứ nhất, hỏi advisor, hoặc chuyên gia trong ngành/lĩnh vực mà bạn đang quan tâm.
- Thứ hai, tìm kiếm trên các thư viện online. Những trường ĐH lớn thường mua bản quyền của hàng loạt tạp chí nghiên cứu. Chính vì vậy, nguồn dữ liệu dồi dào và miễn phí cho sinh viên.
- Thứ ba, bạn có thể tìm trên Google Scholar: https://scholar.google.co.kr
Lưu ý: Trong cách tìm kiếm trực tuyến: Bạn phải lựa chọn từ khoá tìm phù hợp và nên thử nhiều từ khoá khác nhau… Ví dụ: academic research performance, university professor’s research performance, teacher research performance,…
Xem thêm các bài viết liên quan:
Đánh giá và chọn lọc dữ liệu
Khi các bạn đã có danh sách các articles cần đọc, thì việc tiếp theo là cần organize những article đó trước khi take notes.
- Sử dụng phần mềm quản lý tài liệu nếu số lượng tài liệu của bạn lớn (ie. Refworks, Endnote, Mendeley,…)
- Đọc Tựa đề hay Phần Tóm Tắt của tất cả những kết quả tìm được từ quy trình trên; nếu thỏa bộ tiêu chí bao gồm và loại trừ thì lấy nguyên bài (full-text) để đọc
- Đọc full-text, tập trung vào các phần như Phương Pháp và Kết Quả hơn là phần Giới Thiệu và Kết Luận. Tiếp tục đối chiếu với những tiêu chí bao gồm và loại trừ trong khi đọc nhằm giảm bớt các bài không phù hợp
- Ở bước này, chú trọng vào độ cụ thể (specificity)
- Ghi chú lại số lượng bài bị loại bỏ và các lý do
- Đánh giá tổng quan về chất lượng của bài báo (để ý đến phương pháp)
Phần Đánh giá và chọn lọc dữ liệu được đánh giá là một trong các bước quan trọng và dễ khiến bài làm đi sai nhất.
Trình bày dữ liệu
Tóm tắt bằng cách liệt kê hay lập sơ đồ những tài liệu tham khảo cùng với kết quả nghiên cứu của chúng (ví dụ: dưới dạng bảng biểu). Sau đó, các bạn cần tổng hợp và đánh giá và phê bình.
Có 3 hình thức tổng hợp
- Thống kê (statistical): Meta-analysis (phân tích tổng hợp)
- Thuyết minh (narrative): tóm tắt bằng lời văn: sắp xếp theo chủ đề, loại nghiên cứu, vv…
- Theo khái niệm: gom những khái niệm của các nghiên cứu khác nhau lại thành 1 để có thể phân tích
Những vấn đề có thể phân tích
- Nền tảng lý thuyết
- Thiết kế nghiên cứu
- Phương pháp chọn mẫu
- Cách đo lường
- Chiến lược phân tích dữ liệu
- Phân tích kết quả
- Tổng hợp, đánh giá những kết quả nghiên cứu để đi đến một kết luận rõ ràng về các bằng chứng hiện có
Các lỗi thường gặp trong quá trình viết Literature Review
- Giới thiệu không rõ ràng – đừng đợi đến cuối mới nêu ra ý chính của bạn
- Bao quát chưa đầy đủ những tài liệu hiện có
- Bài viết thiếu tính tổng hợp (integration)
- Thiếu đánh giá phê phán (critical appraisal) – đi vào các lỗi và điểm yếu của dữ kiện/ bằng chứng
- Không điều chỉnh kết luận sau khi tiến hành đánh giá phê phán
- Các khẳng định và bằng chứng đưa ra mập mờ, không rõ ràng
- Chỉ phê bình các bằng chứng một cách ‘có chọn lọc’
Cách trình bày Literature Review
Cấu trúc đầy đủ của bài literature review mẫu gồm có 3 phần, cụ thể:
- Parent Theory (Theory Based) – Lý thuyết nền:
Trình bày nền tảng lý thuyết phục vụ cho vấn đề mà bạn cần nghiên cứu. Bạn có thể đưa ra các khái niệm, lý thuyết của môn học để định hướng kiến thức.
- Research Problem Theory – Lý thuyết trực tiếp:
Trình bày cơ sở lý thuyết trọng tâm của vấn đề. Song song với đó, các bạn cũng cần đưa ra hệ thống lập luận để giúp cho phần lý thuyết đã đưa ra trở nên dễ hiểu hơn.
- Research Issues (Your Study) – Xây dựng vấn đề, mô hình, giả thuyết:
Đây là phần cuối cùng nhưng cực kỳ quan trọng. Thông qua các nghiên cứu khoa học, lý thuyết đã đưa ra trước đó, các bạn cần phải trình bày lại những giả thuyết và dự đoán mà bạn đặt ra cho vấn đề nghiên cứu.
Hy vọng bài viết bên trên của Khoa Quốc Tế đã giúp bạn hiểu rõ hơn về literature review là gì. Nếu còn có thắc mắc, bạn hãy để lại bình luận bên dưới bài viết để được giải đáp nhé. Chúc bạn làm tốt bài literature review của mình.
